Δευτέρα 19 Δεκεμβρίου 2011

Πέθανε ο Βάτσλαβ Χάβελ


Ο πρωτεργάτης της Ανοιξης της Πράγας, Βάτσλαβ Χάβελ, «έφυγε» έπειτα από μακροχρόνια ασθένεια σε ηλικία 75 ετών. Είχε αναπνευστικά προβλήματα ως συνέπεια της κράτησής του στις φυλακές επί κομμουνιστικού καθεστώτος, ενώ το 1996 είχε ...

χειρουργηθεί για καρκίνο του πνεύμονα. Δύο χρόνια αργότερα είχε υποστεί έμφραγμα, το οποίο κατάφερε να ξεπεράσει, αλλά η υγεία του είχε ήδη επιβαρυνθεί αρκετά.

Ο πρώην πρόεδρος της Τσεχίας ήταν αγαπητός εντός και εκτός συνόρων για την πολιτική δράση του. Κατά τη θητεία του οδήγησε τη χώρα του στην ΕΕ και στο ΝΑΤΟ, ενώ παρά τη διαφωνία του αποδέχτηκε την έστω και βελούδινη διάσπασή της.

Η πολιτική του διαδρομή ξεκίνησε όταν ήταν ήδη φτασμένος θεατρικός συγγραφέας και ποιητής, και το 1968 πρωτοστάτησε μιλώντας δημοσίως εναντίον του καθεστώτος υπό τον πρόεδρο Γκουστάβ Χούσακ. Τα έργα του είχαν απαγορευθεί από το καθεστώς, ο ίδιος φυλακίστηκε πολλές φορές και καταδιωκόταν συνεχώς, παρ' όλα αυτά δεν σταμάτησε στιγμή να γράφει θεατρικά και δοκίμια. Οσο βρισκόταν στη φυλακή επεξεργαζόταν τα «Γράμματα προς την Ολγα», που ήταν επιστολές προς τη σύζυγό του.

Στράφηκε ενεργότερα στην πολιτική από το 1977 όταν υπέγραψε τη Χάρτα 77, ένα μανιφέστο υπέρ των πολιτικών αλλαγών στη χώρα. Σε όλη τη διάρκεια της ζωής του άλλωστε υπερασπιζόταν τα ανθρώπινα δικαιώματα.

Μπαινόβγαινε στη φυλακή παρά τις αντιδράσεις από το εξωτερικό και συνελήφθη τελευταία φορά στις αρχές του 1989, τη στιγμή που το κλίμα υπέρ των αλλαγών στην Τσεχοσλοβακία ήταν όλο και πιο δυνατό. Αυτή τη φορά η διεθνής κατακραυγή ήταν σαρωτική και οδήγησε στην απελευθέρωσή του τον Μάιο της ίδιας χρονιάς. Λίγους μήνες αργότερα το καθεστώς κατέρρευσε δημιουργώντας τις προϋποθέσεις για την εγκαθίδρυση δημοκρατίας. Ο Χάβελ ήταν εκ των πρωταγωνιστών της «Βελούδινης Επανάστασης», το βάρος της οποίας έφεραν πρωτίστως οι φοιτητές και οι καλλιτέχνες, και έγινε ο εκπρόσωπος του φόρουμ πολιτών που διαμορφώθηκε λόγω των εξελίξεων. Μετά την πτώση του κομμουνισμού έγινε τον Δεκέμβριο του 1989 ο πρώτος δημοκρατικά εκλεγμένος πρόεδρος της Τσεχοσλοβακίας και τον Ιούλιο του 1990 οδήγησε τη χώρα σε ελεύθερες εκλογές.

Ο Χάβελ ήταν αρκετές φορές υποψήφιος για βραβείο Νόμπελ και έχει συγκεντρώσει τον θαυμασμό παγκοσμίως για τις προσπάθειές του ως διεθνής πρέσβης, υπερασπιζόμενος τους καταπιεσμένους από το Νταρφούρ έως την Μιανμάρ.

Ανάμεσα στις δεκάδες διακρίσεις του συγκαταλέγονται τα βραβεία «Ούλοφ Πάλμε» και το Προεδρικό Μετάλλιο Ελευθερίας, το μεγαλύτερο βραβείο Αμερικανού πολίτη, που του απένειμε ο πρόεδρος Μπους ως έναν από τους «μεγάλους ήρωες της ελευθερίας».

Δεν υπάρχουν σχόλια:

Δημοσίευση σχολίου